Πέμπτη 15 Νοεμβρίου 2007

ΤΣΙΓΓΑΝΟΙ, ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ, ΠΕΡΗΦΑΝΙΑ, Η ΤΕΧΝΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ : ΕΝΑ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟ ΕΡΕΘΙΣΜΑ

Τι είδαν οι φοιτητές της Σχολής Καλών Τεχνών στην αυτό-παρουσίαση των Τσιγγάνων, μέσα από το video που γύρισαν οι ίδιοι στον καταυλισμό τους στο Ηράκλειο της Κρήτης;
Μια προσπάθεια δια-πολιτισμικής προσέγγισης, μια πρόκληση για επικοινωνία με κάτι το ανοίκειο, γίνεται το ερέθισμα και η αφορμή για μια σειρά καλλιτεχνικών δημιουργημάτων. Με το δικό του προσωπικό τρόπο και ύφος και με εργαλείο την εικαστική γλώσσα και την τέχνη του, ο καθένας τους, αφού κατ’ αρχήν είναι καλλιτέχνης και στη συνέχεια εν δυνάμει δάσκαλος της τέχνης, ζωγράφισε, έπλασε, κατασκεύασε, ερμήνευσε, δημιούργησε, εκφράστηκε.
Η φανερή διάθεση για ελευθερία και ο ιδιαίτερος τρόπος της ζωής αυτών των ομάδων, έχει πλάσει ένα μύθο, ρίχνει ένα πέπλο, απλώνει ένα φίλτρο, μέσα από το οποίο όλοι οι άλλοι προσπαθούν, περισσότερο ή λιγότερο, να δουν με περιέργεια ή και καχυποψία, να προσεγγίσουν και φειδωλά μάλλον να καταλάβουν αυτό το διαφορετικό. Να καταλάβουν την τέχνη να ζουν τη ζωή αυτοί οι άνθρωποι.
Παρά το γεγονός ότι οι ίδιοι, παρουσιάζουν το περιβάλλον τους, το σκεπτικό της ζωής τους, αλλά και αυτοπαρουσιάζονται για να επικοινωνήσουν, δεν φαίνεται να πέφτει το πέπλο και η εικόνα τους να διαγράφεται με σαφήνεια.
Αυτό προσλαμβάνει κανείς βλέποντας τα έργα που δημιουργήθηκαν με αφορμή τη δια-πολιτισμική προσέγγιση στη διδασκαλία της τέχνης στην ΑΣΚΤ.
Μια προσπάθεια προσέγγισης, που τελικά θέτει ερωτήματα αν μπορεί όντως να συντελεστεί, ή αν απλά γράφει μια παράλληλη εικόνα, που προσομοιάζει στο ερέθισμα. Προβληματισμός πιστεύω δικαιολογημένος στην πρόκληση της πρόσληψης μιας άλλης στάσης ζωής, μιας άλλης κουλτούρας, όπου υπάρχει όμως ένα κοινό στοιχείο, αυτό της ανθρώπινης ύπαρξης, με εγγενή την ανάγκη για επικοινωνία.
Η επιθυμία όμως και η πρόθεση για επικοινωνία, το ζητούμενο δηλαδή σε μια δια-πολιτισμική προσέγγιση, εκτίθεται με σαφήνεια στο δημιουργικό αποτέλεσμα.

Τιτίκα Σάλλα
Επίκουρη Καθηγήτρια ΑΣΚΤ (Διδακτική της Τέχνης)



HOME PAGE

ΟΙ ΜΕΙΟΝΟΤΗΤΕΣ, ΜΙΚΡΟΙ ΚΑΘΡΕΠΤΕΣ ΓΥΡΩ ΜΑΣ

Οι τσιγγάνοι κάτοικοι του καταυλισμού της Νέας Αλικαρνασσού της Κρήτης και οι φοιτητές του τμήματος προσχολικής εκπαίδευσης του Παν/μίου Αθηνών, δεν φαίνεται να έχουν τίποτε κοινό. Ανήκουν σε δύο ομάδες ανθρώπων που σπάνια έχουν έρθει σε επαφή, γνωρίζουν ελάχιστα η μία την άλλη και διαφέρουν σε πολλά πολιτιστικά χαρακτηριστικά.
Τα έργα που θα δείτε στην έκθεση στην Τεχνόπολη τον Φλεβάρη του 2008 είναι το αποτέλεσμα ενός αναπάντεχου ‘διαλόγου’ ανάμεσα σε αυτές τις δύο ομάδες ανθρώπων.
Το σημαντικό στοιχείο σε αυτή την συνεύρεση είναι ότι η επικοινωνία με οποιαδήποτε μειονότητα, που βιώνει διακρίσεις και ζει στο κοινωνικό περιθώριο, είναι πάντα αντικείμενο προκαταλήψεων και στερεοτύπων συμπεριφοράς.
Το «Εικαστικό Εργαστήρι» του τμήματος προσχολικής εκπαίδευσης του Παν/μίου Αθηνών παρήγαγε μία σειρά εικαστικών έργων, τα οποία αποτυπώνουν τις αντιδράσεις των φοιτητριών του τμήματος, στην έκθεση «Τσιγγάνοι: η δική μου πραγματικότητα» που έγινε το 2006 στο Ηράκλειο της Κρήτης.
Οι φοιτήτριες είδαν το φωτογραφικό υλικό με το οποίο οι ίδιοι οι τσιγγάνοι της Νέας Αλικαρνασσού αποτύπωναν την καθημερινότητά τους, καθώς και το βίντεο της έκθεσης. Συζήτησαν, σχολίασαν, ρώτησαν και κατέληξαν σε ιδέες για κατασκευές έργων που θα ‘απαντούσαν’ και σχολίαζαν με την σειρά τους τα έργα των τσιγγάνων.
Φιλοδοξούμε ότι η εικόνα, το κυρίαρχο μέσο μεταφοράς ιδεών και πληροφορίας στις μέρες μας, θα λειτουργήσει σαν ένας πλέον δημοκρατικός και ευέλικτος στα στερεότυπα τρόπος επικοινωνίας.
Ας ακούσουμε τι έχουν να πουν και να δείξουν οι συνήθως σιωπηλοί και αθέατοι.
Ίσως ακούσουμε και αντικρίσουμε κάτι για την ζωή μας που δεν ξέρουμε.

Ουρανία Κούβου

HOME PAGE